Tczewskie nazwy

[Ramses74]

"Szneka" - okrągłe podwyższenie z ławkami w parku miejskim

Hmm, dla mnie szneka , to drożdżówka , mówiono nawet szneka z glancem (lukrem), najlepsze były u Bukowskiego na 1-go Maja

Dla mnie też!! Rzeczywiście najlepsze były na 1 Maja oraz na rogu Wojska Polskiego i Sobieskiego. "Sznekę" w parku pamięta również moja żona. Tu na pewno nie zachodzi pomyłka. Może tak nazywano to miejsce z powodu kształtu - wtedy szneki były okrągłe.

Eeee tam najlepsze szneki z glancem były na ul.Podgórnej za moich czasów

D.W.

[LukaszB]

Kaninchenberg - tak ponoć przed wojną nazywano skarpę przy ulicy Nowej.
Czy może to ktoś potwierdzić ?

Edmund Raduński:

... Opodal, gdzie dziś w parku stoi gmach urzędu ruchu, zbudowano długi dom mieszczący biura kierownictwa budowy. Dom ten po kilkudziesięciu latach zakupił mistrz murarski Wodtke, zużywając materjał ciesielski przy budowie nowego domu na górze króliczej, dawniejszej cegielni miejskiej. (ul. Sambora 21 b.)...

Sambora 21b

Zupełnie w innym temacie wyszło, że królicza góra to raczej dzisiejsza ul. Obr. Westerplatte 17

[LukaszB]

Istnieje kilka teorii dotyczących powstania i znaczenia nazwy Czyżykowo. W "Nazwach miast Pomorza Gdańskiego" wyjaśnia się jej pochodzenie, jako połączenie polskiego przezwiska Czyżyk z niemieckim słowem dorf oznaczającym po wieś. Bliska jej jest teoria wywodząca nazwę bezpośrednio od gatunku ptaka, ponieważ to Czyżyki miały w znacznej liczbie zimować na łąkach w okolicach wsi. Niemiecka nazwa wsi poprzez różne formy (Zieschendorf 1750 r., Zischkendorff 1753 r., Ziskendorff 1780 r.) ustaliła się ostatecznie w 1803 roku jako Zeisgendorf i jest prawie dosłownym tłumaczeniem nazwy polskiej (Zeisg (Czyżyk) i Dorf (wieś)).
Cez próbowałem umieścić Twoją teorię, ale jest zbyt spekulatywna
Inna teoria odnosi się do dokumentu nadania dla klasztoru cysterskiego, wystawionym przez Grzymisława w 1198 roku (w rzeczywistości jest to dużo późniejszy falsyfikat), gdzie dawną wieś określono jako Thissow oraz Thiscow. Może to sugerować pochodzenie nazwy od gatunku drzew – Cisów, które w średniowieczu były niezwykle cenne i jako pierwsze drzewo w Polsce zostały objęte ochroną (1423 r.). Z biegiem lat Ciskowo miało się przekształcić w Czyżykowo.

[be-good]

Nazwy miejsc w przestrzeni miejskiej bywały żartobliwe, czasem niosły w sobie nawet pewną dozę poetyki. Niemieccy tczewianie nadali ciekawą nazwę
"SCHNEEWALL" (= ŚNIEŻNA ŚCIANA) pewnemu miejscu w mieście. Chodzi o efekt robót ziemnych z połowy wieku XIX wykonanych z olbrzymim rozmachem w celu przyłączenia nas do powstającej sieci kolei europejskich. Najpewniej nazwa ta funkcjonowała już w XIX wieku - wszak nietypowy wygląd długiego "półtunelu" od samego powstania trasy kolejowej do Bydgoszczy musiał przywodzić na myśl wielkie śnieżne nawisy.

Sznejwand.jpg (141.56 KiB) Przejrzano 2173 razy

Sznejwand.jpg (141.56 KiB) Przejrzano 2173 razy

Dwa potwierdzenia istnienia takiej tczewskiej nazwy pochodzące z literatury:

W pierwszym (Ein Vierteljahrhundert Stadticher Vervaltung, J. Wenzel, Tczew 1914) czytamy:

"...Również długie na kilometry cieniste aleje na Szosach Bałdowskiej, Starogardzkiej, Skarszewskiej i na tak zwanej Ścianie Śnieżnej na odcinku kolejowym Tczew - Bydgoszcz, które zostały założone/zaplanowane przez Towarzystwo Upiększania (Miasta), rozrosły się tak wspaniale, że chętnie odwiedzane są przez spacerowiczów".

Sznejwand1.JPG (118.47 KiB) Przejrzano 2183 razy

Sznejwand1.JPG (118.47 KiB) Przejrzano 2183 razy

Z kolei w swoim wspomnieniu wizyty w Tczewie w roku 1960 Gerhard Neumann (Chronik des Kreises Dirschau, Otto Korthals, Bonn/Witten 1969) pisze:

... Tylna część (ewangelickiego) cmentarza aż do Ściany Śnieżnej została przyłączona do starego cmentarza katolickiego.

Sznejwand2.JPG (117.39 KiB) Przejrzano 2183 razy

Sznejwand2.JPG (117.39 KiB) Przejrzano 2183 razy

Nie mam żadnych informacji, by ta metaforyczna nazwa własna kiedykolwiek zaistniała w naszym języku ojczystym ...

[Cez]

Hmm, skąd się wzięła nazwa Pilawa? :O

[zet48]

Pilawa to nie tylko tczewska nazwa. Hale sportowe typu "Pilawa" są też w Skórczu, Starej Birczy i Łukowie (choć nie jestem pewny czy tej ostatniej już nie rozebrali). Nazwę spotykało się też w ośrodkach wypoczynkowych ...budowano tam domki typu "Pilawa".

[Cez]

Tylko to nie wyjaśnia czemu te hale tak nazwano

Jedyne co jest na temat tego słowa to to:

http://pl.wikisource.org/wiki/S%C5%82ow ... ego/Pilawa
http://pl.wikipedia.org/wiki/Pilawa_%28 ... achecki%29

Ale nie ma to nic wspólnego ze sportem czy halą. A może pierwsza taka hala powstała w Pile i stąd nazwa? Ale to naciągane

[Cez]

http://www.tczewska.pl/artykul/30888/gd ... u-wampirow

Takie tam Polecam

[zunia]

Gemel - "dziura" przy końcu Wybickiego

"Gemel" - dół, obecnie zasypany i zabudowany - Matejki 2 i 2a oraz Wyspiańskiego 24 i 25

W gwarze poznańskiej gemela to śmietnik, śmiecie, bałagan http://www.poznan.name/slownik_gwary_poznanskiej.htm. To i u nas podobnie nazwano miejsce wysypywania śmieci

[LukaszB]

Gemel - "dziura" przy końcu Wybickiego

"Gemel" - dół, obecnie zasypany i zabudowany - Matejki 2 i 2a oraz Wyspiańskiego 24 i 25

W gwarze poznańskiej gemela to śmietnik, śmiecie, bałagan http://www.poznan.name/slownik_gwary_poznanskiej.htm. To i u nas podobnie nazwano miejsce wysypywania śmieci

Przez tyle lat byliśmy pod wspólnym zaborem, że określenie najprawdopodobniej pochodzi ze wspólnego źródła. Po niemiecku Müll to śmieć, odpad. Może po naszemu wymawiano to mel tylko skąd przedrostek ge? Bez germanistów się tego nie rozwikła