Dom przy ul. Zielonej 5 (Akademia Krasnoludków)

[zielu]

Kolejna prośba z naszego FB:

Czy macie Państwo jakiekolwiek informacje o budynku przy ul.Zielonej, w którym obecnie mieści się przedszkole Akademia Krasnoludków?

[Wałasz]

Może to i dobrze, że pojawiło się to pytanie, bo mamy kolejny trop przy okazji badania historii Czyżykowa. Działka przy ulicy Zielonej 5 leży w północnej części dawnej wsi Czyżykowy/Zeisgendorf, tuż przy jej granicy z Tczewem (mowa tu rzecz jasna o czasach sprzed włączenia do miasta). Po 1908 r. pojawiły się plany zabudowy w formie osiedla "Za Parkiem" i wtedy zaczęły powstawać pierwsze zabudowania mieszkalne w tym rejonie. Pierwotnie cały ten teren stanowiły użytki rolne - na pocz. XIX w. ich właścicielem był menonita Jacob Wiens, a po nim Gertruda Claassen-Enss-Claassen. Od poł. XIX w. gospodarzyli tam Carl i Elisabeth Stobbe (z d. Enss) z Małego Czyżykowa. Później obszary te znajdowały się w rękach rodziny Albrecht (spokrewnionej z Enssami i Stobbe), a na pocz. XX w. nabył je na własność Eduard Enss z Górek i Tczewskiego Pola, który zaczął parcelację i sprzedaż ich pod budownictwo mieszkaniowe.

Dom przy ulicy Zielonej 5 został wzniesiony - według karty ewidencji zabytku - ok. 1910 r. Na sąsiednim pasie ziemi rozbudowano wówczas po stronie czyżykowskiej Park Miejski. Jak wynika z akt nadzoru budowlanego tczewskiego magistratu, w 1912 r. posiadaczem nieruchomości przy Grünstraße 5 był niejaki Johannes Müller - można przypuszczać, z uwagi na krótki odstęp czasu od domniemanego roku budowy, że był to zarazem pierwszy właściciel zabytkowej willi. Od wdowy po Müllerze kupił ten dom Józef Piekarek (wg Wykazu adresów Tczewa w APG, s. 37 - sygn. 525,3/164), który prawdopodobnie już u progu II RP sprzedał go księdzu Mieczysławowi Kluczyńskiemu. Ten z kolei przyjechał z Kanady i obok willi na Zielonej nabył jeszcze w październiku 1921 r. majątek rolny na Wybudowaniu. Książka adresowa z 1924 r. podaje, że ksiądz mieszkał na Zielonej 5 i miał nr telefonu 95. Ten sam numer w książce telefonicznej na lata 1926/27 jest podany dla Antoniego Krausego - zarządcy majątku na Wybudowaniu. W latach 1932/33 Krause figuruje z tym samym numerem telefonu przy Kościuszki 14, tym razem już nie jako rolnik lecz obrońca prywatny.

Kluczyński zmarł 8 lutego 1935 r. w Trzcińcu pod Bydgoszczą, gdzie przeniósł się z Tczewa. Nie znamy jednak daty jego przeprowadzki. Nie dysponujemy też danymi, kto po nim mieszkał/władał domem na Zielonej 5, bo ta ulica i numer nie występuje później w dostępnych książkach adresowych i telefonicznych. Natomiast w temacie historii tego budynku i jego dawnych właścicieli może wiedzieć coś więcej insp. Leszek Bodio z Archiwum Zakładowego Urzędu Miasta w Tczewie. W zbiorach miejskiego archiwum jest m.in. teczka obiektu z 1912 r. (nr 1110). Zachęcam, żeby tam udać się z pytaniem.

[mzk]

Natomiast co najmniej w latach 1945-1946 mieścił się tym budynku Inspektorat Szkolny dla powiatu tczewskiego. Co ciekawe, jeszcze w 1945 r. założono w tym budynku bibliotekę dla nauczycieli. Jednakże, biorąc pod uwagę, że dostęp do tych książek posiadali nie tylko pedagodzy, była to de facto pierwsza biblioteka w powojennym Tczewie.

[niespokojna66]

Z przekazu ustnego wiem, że właściciel przekazał willę na cele oświatowe i wyjechał do Niemiec. W latach 90. przyjechali spadkobiercy i koniecznie chcieli zobaczyć, jak teraz wygląda wnętrze...mieli stare zdjęcia...

[Wałasz]

Z przekazu ustnego wiem, że właściciel przekazał willę na cele oświatowe i wyjechał do Niemiec. W latach 90. przyjechali spadkobiercy i koniecznie chcieli zobaczyć, jak teraz wygląda wnętrze...mieli stare zdjęcia...

A wiadomo, jak się nazywał ten dawny właściciel, co wyjechał do Niemiec?

[AnnaK]

Przy wejściu,w korytarzu na jednej ze ścian znajduje się piękny wodny motyw z czaplą.Motyw wykonany z płytek ceramicznych,obecnie za boazerią.

[niespokojna66]

Z przekazu ustnego wiem, że właściciel przekazał willę na cele oświatowe i wyjechał do Niemiec. W latach 90. przyjechali spadkobiercy i koniecznie chcieli zobaczyć, jak teraz wygląda wnętrze...mieli stare zdjęcia...

A wiadomo, jak się nazywał ten dawny właściciel, co wyjechał do Niemiec?

Niestety nie wiem...nie pamiętam...oni mówili...ale to było tyle lat temu...

Przy wejściu, w korytarzu na jednej ze ścian znajduje się piękny wodny motyw z czaplą. Motyw wykonany z płytek ceramicznych, obecnie za boazerią.

Granatowe tło, ciemnozielone tataraki...nie jestem pewna czy to jest jeszcze pod boazerią...fakt było to piękne... nawet bardzo...