Dwór starościński i młyn

Regulamin forum
1. Treści i załączniki umieszczane w postach mogą być użyte w działalności Dawnego Tczewa przy zachowaniu dbałości o dane wrażliwe.

Wałasz
Najemca
Najemca
Reakcje:
Posty: 271
Rejestracja: 15 lis 2012, o 08:51
Podziękował;: 249 razy
Otrzymał podziękowań: 322 razy
Kontakt:

Re: Dwór starościński i młyn

#11

Post autor: Wałasz »

Słuszna uwaga z tą kwestią obronności. Wydaje się jednak, że trzeba by tu rozróżnić co najmniej 3 okresy czasu, do których będziemy się odnosić w naszych rozważaniach:

1/ Od poł. XIX w., czyli budowy kompleksu kolejowo-dworcowego po zrównaniu wzgórza i zmianie biegu Milenu - tego nie rozpatrujemy w tym przypadku, bo dotyczy obiektów młyńskich bliżej ulicy Łąkowej, na terenie cukrowni Ceres, gdzie swego czasu urzędował m.in. Carl Grosskopf, a później Kuchenbecker.

2/ 1 poł. XIX w. - dysponujemy mapami fortyfikacji napoleońskich z 1817 r. (fragment był zamieszczany wyżej) oraz mapami Carla Lentzego z 1855 r. (plan budowy kolei i lokalizacji dworca), gdzie wyraźnie zaznaczone jest wzgórze Zamayte oraz obiekty młyńskie, które można by nanieść na mapę współczesną. Nie dysponuję takimi narzędziami graficznymi, dlatego moja lokalizacja ma charakter wyłącznie orientacyjny. Jeżeli mapy te są precyzyjne i przyjąłem właściwe proporcje, teren parkingu pod hospicjum może być bliski lokalizacji kół wodnych z XIX w. Trzeba byłoby to jednak sprawdzić.

3/ XVI-XVII w. - bez względu na to, czy dotyczy to czasów sprzed Gustava Adolfa, czy potopu szwedzkiego tu faktycznie dysponujemy jedynie nieprecyzyjnymi mapami i planami, dlatego sceptycyzm jest jak najbardziej słuszny. Aczkolwiek można spróbować chociażby zawęzić obszar poszukiwań. Wspomniałeś, że dwór był położony gdzieś w okolicach skrzyżowania dzisiejszych ulic Jana z Kolna i 1 maja, w pobliżu młyna. W praktyce oznaczać to może 3 podstawowe warianty:
A. W nieznacznej odległości od wzgórza Zamayte;
B. U podnóża wzgórza Zamayte, przy Kanale Młyńskim;
C. Na szczycie wzgórza Zamayte.

Biorąc rzecz jasna pod uwagę obszar wzgórza i jego nieregularny kształt, rzecz jasna może tu istnieć duża ilość możliwych lokalizacji. O hipotezie istnienia dworu starościńskiego na Zamayte wspominał m.in. Ryszard Rząd w swoim artykule o zamku tczewskim (Teki Kociewskie nr 8/2014). Tak czy inaczej, samo pojęcie "na szczycie wzgórza" również nie oznacza nic precyzyjnego, bo analizując wspomniane mapy może być to równie dobrze plac przed starym dworcem na końcu odnogi 1 maja, jak i obszar bardziej na północ, bliżej nieruchomości ul. Za Dworcem 8 lub 9 albo jeszcze wyżej, w kierunku północno-zachodnim, np. skup złomu koło zakładu przetwórstwa Korala na terenie dawnej cukrowni Ceres.
1855-1904_Lentze-SIP_Zamayte-Dworzec.jpg
Z uwagi na zniszczenie Zamaytego przy budowie infrastruktury kolejowej i brak możliwości kontynuacji badań archeologicznych, można dziś tylko sobie pogdybać, względnie wytyczyć obszar szczytu wzgórza na współczesnej mapie. Natomiast skupiłbym się na tym budynku, o którym wspomniałem, że widnieje na szczycie wzgórza na mapie z 1657 r., który mógłby mieć znaczenie dla naszych poszukiwań. Co to może być?

Obrazek
Za ten post autor Wałasz otrzymał podziękowanie:
LukaszB (9 maja 2021, o 09:12)
Ocena: 12.5%
ODPOWIEDZ