Burmistrzowie i radni miejscy Tczewa

Znani i nieznani tczewianie; ludzie zasłużeni dla miasta i
honorowi obywatele miasta
Regulamin forum
1. Treści i załączniki umieszczane w postach mogą być użyte w działalności Dawnego Tczewa przy zachowaniu dbałości o dane wrażliwe.

mzk
Budnik
Budnik
Reakcje:
Posty: 389
Rejestracja: 21 lut 2011, o 15:14
Lokalizacja: Tczew
Podziękował;: 0
Otrzymał podziękowań: 76 razy
Kontakt:

Re: Burmistrzowie i radni miejscy Tczewa

#11

Post autor: mzk »

Czy można "zgubić" burmistrza? Jak się okazło, istnieje taka możlwość. Najnowsze badania wskazały, że nasza lista włodarzy miasta Tczewa może być niepełna. Jeżeli to się potwierdzi, mamy nowego, pierwszgo polskiego powojennego (1945 r.) burmistrza Tczewa. O tym opowiemy w 71. rocznicę wkroczenia Sowietów do Tczewa, gdzie podzielimy sobie marzec (i tylko marzec) 1945 r. na czynniki pierwsze. Szczegoły wkrótce.
Awatar użytkownika

Jadzia
Moderator
Moderator
Pisarz Miejski
Pisarz Miejski
Reakcje:
Posty: 4184
Rejestracja: 30 sty 2011, o 20:23
Podziękował;: 300 razy
Otrzymał podziękowań: 290 razy
Płeć:
Kontakt:

Re: Burmistrzowie i radni miejscy Tczewa

#12

Post autor: Jadzia »

O burmistrzu Arczyńskim słów kilka :997
Postęp, 11.08.1920 r..jpg
Postęp, 11.08.1920 r..jpg (28.22 KiB) Przejrzano 6149 razy
Postęp, 11.08.1920 r..jpg
Postęp, 11.08.1920 r..jpg (28.22 KiB) Przejrzano 6149 razy
Pięćdziesiąte Sprawozdanie Związku Spółdzielni Zarobkowych i Gospodarczych za 1921 r..jpg
Pięćdziesiąte Sprawozdanie Związku Spółdzielni Zarobkowych i Gospodarczych za 1921 r..jpg (107.93 KiB) Przejrzano 6149 razy
Pięćdziesiąte Sprawozdanie Związku Spółdzielni Zarobkowych i Gospodarczych za 1921 r..jpg
Pięćdziesiąte Sprawozdanie Związku Spółdzielni Zarobkowych i Gospodarczych za 1921 r..jpg (107.93 KiB) Przejrzano 6149 razy
Kiedyś w necie natknęłam się na więcej wzmianek prasowych w tym temacie, niestety nie zapisałam ich :facepalm A pamiętam, że sprawa była szeroko komentowana.
Awatar użytkownika

be-good
Koordynator
Koordynator
Pisarz Miejski
Pisarz Miejski
Reakcje:
Posty: 4761
Rejestracja: 2 lut 2011, o 20:15
Znajomość języków obcych: English, Deutsch, Pусский
Lokalizacja: Najpierw Czyżykowo, potem Bajkowe, obecnie Górki, za jakiś czas - Rokitki :( ...
Podziękował;: 191 razy
Otrzymał podziękowań: 145 razy
Płeć:
Kontakt:

Re: Burmistrzowie i radni miejscy Tczewa

#13

Post autor: be-good »

JEŚLI TEN POST NIE PASUJE DO TEGO WĄTKU - PROSZĘ O JEGO PRZENIESIENIE :) .

W Zaduszki byłem na cmentarzu w Malborku, któryś raz z rzędu mijałem przy jednej z głównych alei grób Augustyna Szpręgi, pierwszego od czasów zaborów (po blisko 200 latach!) polskiego starosty w tymże powiecie.
No i postanowiłem pogÓglować, jako że moja praprababcia Leokadia urodzona w 1862 roku miała to same panieńskie nazwisko.
A rodziła się w Czersku, tak jak rzeczony starosta Augustyn Szpręga...
IMG_20161102_150918.jpg
Obrazek
http://www.marienburg.pl/viewtopic.php?t=3351

Augustyn Szpręga – Malborski pierwszy powojenny Starosta.
8 maja 1945r. zaczął urzędowanie pierwszy po II wojnie światowej starosta malborski Augustyn Szpręga, powołany na to stanowisko przez Pełnomocnika Tymczasowego Rządu Rzeczypospolitej Polskiej na Prusy Wschodnie. Urodził się 9 kwietnia 1896r. w Czersku na Pomorzu. Jako uczeń szkoły powszechnej był przywódcą strajku szkolnego 1906/7. Po I wojnie światowej działał w Organizacji Wojskowej Pomorza, gdzie organizował pomoc i przerzut ludzi do powstania wielkopolskiego. Po powrocie Pomorza do Polski, jako pracownik Starostwa Krajowego w Toruniu, organizował Wydział Budowlano - Drogowy i pełnił funkcję komisarza do spraw przejęcia mienia samorządowego administracji niemieckiej. W 1935r. zaczął wydawać „Dzieje Pomorza", pismo regionalne o charakterze naukowym. Odznaczony został Srebrnym Krzyżem Zasługi, Krzyżem Niepodległości, Orderem Virtuti Militari, Odznakami Honorowymi Wojsk Wielkopolskich i Frontu Pomorskiego oraz Pierścieniem Pamiątkowym Organizacji Wojskowej Pomorza. Po wybuchu wojny został aresztowany przez Niemców i przeszedł więzienia w Gniewie, Suszu, Auklamie oraz w Szczecinie, Tak pisał po latach: -„To chyba cud boski, że ocalałem. Okupanci szukali mnie gorliwie wszędzie, tylko nie po obozach".
Jako starosta malborski organizował życie publiczne miasta i powiatu w niezwykle trudnym okresie (wałęsające się bandy szabrowników, maruderzy Armii Czerwonej, wszechwładza Urzędu Bezpieczeństwa, korupcja partyjna). Był człowiekiem prawym i nie mógł się z tym pogodzić. Gdy życiu jego zaczęło zagrażać niebezpieczeństwo, we wrześniu 1945r. złożył swój urząd. Osiadł w Kościuszkowie (obecnie Szaleniec koło Starego Pola). Zmarł 13 maja 1949r. w Malborku, gdzie został pochowany. Jest również autorem wspomnieniowej powieści „Borowiacy i Zaborszczyzna w czasie strajku szkolnego". Profesor Józef Borzyszkowski, były wojewoda gdański, tak pisze o Augustynie Szprędze: „Warto przypomnieć tę postać, gdyż niewiele jest podobnych do niego bohaterów, których pamięć powinna się zachować, zwłaszcza w Czersku i Malborku".

http://www.najigoche.kaszuby.pl/artykul ... 1896-1949/

Musi być - MOJA RODZINA :ok :ok :ok ...

Nie pisałbym tego tu, na Forum Dawnego Tczewa ::dawnytczew , gdyby nie to, że wszystko wskazuje na jego duże zaangażowanie w życie naszego miasta króciutko przed wybuchem II wojny światowej.
Augustyn Szpręga został na wiosnę 1939 roku wybrany do Rady Miasta w Tczewie:
szpręga.jpg
... i wziął czynny udział w jednym z większych patriotycznych wydarzeń (jeśli wierzyć prasie - ponad 1000 polskich gdańszczan w Tczewie!) na krótko przed 1 września 1939 roku:
Pielgrzym 22 06 1939.jpg
Może uda mi się jeszcze dotrzeć do większej ilości informacji o tym (najprawdopodobniej :) ) moim krewnym....
Za ten post autor be-good otrzymał podziękowania (total 3):
mirza3 (7 lis 2016, o 21:18) • zunia (8 lis 2016, o 17:01) • Jadzia (15 lis 2016, o 20:18)
Ocena: 37.5%
Awatar użytkownika

zielu
Moderator
Moderator
Rajca
Rajca
Reakcje:
Posty: 2405
Rejestracja: 31 sty 2011, o 22:12
Lokalizacja: Tczew
Podziękował;: 168 razy
Otrzymał podziękowań: 208 razy
Kontakt:

Re: Burmistrzowie i radni miejscy Tczewa

#14

Post autor: zielu »

Kurcze... Miałem na studiach znajomego o nazwisku Szpręga z... Czerska :).

P.S. Coś "czerwoni" niedokładnie prześwietlili przeszłość Augustyna, skoro ze zwolennika przedwojennej sanacji zrobili starostę ;).
"Smoka pokonać trudno, ale starać się trzeba"
Awatar użytkownika

be-good
Koordynator
Koordynator
Pisarz Miejski
Pisarz Miejski
Reakcje:
Posty: 4761
Rejestracja: 2 lut 2011, o 20:15
Znajomość języków obcych: English, Deutsch, Pусский
Lokalizacja: Najpierw Czyżykowo, potem Bajkowe, obecnie Górki, za jakiś czas - Rokitki :( ...
Podziękował;: 191 razy
Otrzymał podziękowań: 145 razy
Płeć:
Kontakt:

Re: Burmistrzowie i radni miejscy Tczewa

#15

Post autor: be-good »

zielu pisze:Kurcze... Miałem na studiach znajomego o nazwisku Szpręga z... Czerska :)...
No to Zielu jesteśmy ... szwagrami :scratch ? :nose :o :lol: ...

Zaczynałem się obawiać, czy sanator Augustyn Szpręga, malborski starosta w 1945 był faktycznie tym tczewskim radnym z roku 1939. Ale treść strony internetowej Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych w Malachinie rozwiała moje wątpliwości:

Urodził się 9 IV 1896 w Czersku, w rodzinie chłopskiej Jana i Marii z domu Niemczyk. Jako uczeń tamtejszej szkoły powszechnej był czołowym uczestnikiem strajku szkolnego 1906/7. Po jej ukończeniu w 1910 podjął naukę zawodu budowniczego, a w latach 1912-1914 uczęszczał do państwowej Szkoły Budowlanej w Stuttgarcie. Wcielony w 1914 do armii niemieckiej, służył na froncie w oddziałach techniczno-pomiarowych aż do rewolucji i zakończenia wojny w 1918 roku. ( w Czersku 1896 -1912, 1918-1920, 1928-1935 : żył 53 lata z czego w sumie 23 lata w Czersku )

Wrócił do Czerska i wkrótce został działaczem Organizacji Wojskowej Pomorza (OWP). W Podkomisariacie Naczelnej Rady Ludowej w Gdańsku powierzono mu w 1919 roku Wydział Organizacji Wojskowych i Straży Ludowych oraz funkcję komendanta okręgu kaszubskiego i powiatu puckiego OWP. Był wśród najbliższych współpracowników dra F. Kręckiego, dowódcy OWP. Organizował pomoc dla walczących w powstaniu wielkopolskim i przerzut ludzi z Pomorza na teren walk.

Po powrocie Pomorza do Polski w 1920r został pracownikiem Starostwa Krajowego w Toruniu; (porównywanym z obecnym urzędem marszałkowskim). Organizował Wydział Budowlano-Drogowy i pełnił funkcję komisarza ds. przejęcia mienia samorządowego z rąk administracji niemieckiej. W 1921 zdał egzamin państwowy na uprawnionego budowniczego. W roku 1925 został budowniczym powiatowym w Sępólnie Krajeńskim.

W roku 1928 objął kierownictwo jednego z przedsiębiorstw budowlanych w Czersku, a w 1930 usamodzielnił się, otwierając własny zakład budowlany i fabrykę wyrobów drzewnych. W roku 1935 przeszedł do pracy w Polskich Kolejach Państwowych, na stanowisku urzędniczym w Tczewie, które zajmował aż do wybuchu wojny.

Aresztowany przez Niemców, więziony był w Gniewie i Suszu, w 1940 zatrudniony m.in. w majątkach rolnych na Pomorzu Zachodnim, przetrzymywany w zakładach karnych w Anklamie i Szczecinie, przekazany do więzienia w Gdańsku, ostatecznie został wysiedlony do Generalnego Gubernatorstwa, gdzie od roku 1941 aż do zakończenia wojny prowadził w Starachowicach przedsiębiorstwo budowlane. Wróciwszy na Pomorze do Tczewa, 17 IV 1945 został mianowany przez Jakuba Prawina, pełnomocnika rządu na okręg mazurski, starostą malborskim. Urząd ten złożył we wrześniu tegoż roku, nie godząc się z korupcją, partyjną polityką różnych środowisk, a zwłaszcza z działalnością UB i PPR.

W tym okresie wykazał się bardzo dobrą postawą. Występował w obronie mieszkańców powiatu przeciw dowódcom oddziałów armii czerwonej, której żołnierze grabili ludność zarówno polską jak i niemiecką. Nie godził się również na zawłaszczanie władzy w powiecie przez komunistów. Tępił samowolę MO, UBP i KBW.

Po złożeniu urzędu zamieszkał w Kościukowie pod Starym Polem, gdzie prowadził niewielkie gospodarstwo. W dwudziestoleciu międzywojennym, mieszkając w różnych miastach Pomorza, był aktywnym działaczem wielu organizacji, zwłaszcza Towarzystwa Powstańców i Wojaków. Znalazł się też wśród członków powstałego w 1931 roku w Toruniu Towarzystwa do Badania Ruchu Niepodległościowego na Pomorzu oraz zasilił grono działaczy TCL w Czersku.

Współpracując z ludźmi kultury, m.in. J. Karnowskim w Czersku, od 1935 roku zaczął wydawać czasopismo regionalne "Dzieje Pomorza".

Był głównym organizatorem zjazdu byłych uczestników strajku szkolnego na Pomorzu, który odbył się w Czersku 2 i 3 V 1937 pod wysokim patronatem osobistości Pomorza. Szpręga był nie tylko twórcą jego komitetu honorowego i wykonawczego, ale także autorem publikacji dokumentującej to wydarzenie. Odznaczony za to został Srebrnym Krzyżem Zasługi. Ponadto był wyróżniony Krzyżem Niepodległości, orderem Virtuti Militari, odznakami honorowymi Wojsk Wielkopolskich i Frontu Pomorza, pierścieniem pamiątkowym OWP nr 5.

Ostatnie lata życia spędził w Malborku, poświęcając je na pisanie swoistego rodzaju wspomnień - opowieści historyczno-obyczajowej pt. Borowiacy i Zaborszczyzna w czasie strajku szkolnego. Tak przed wojną, jak i potem żywo interesował się sprawami Kaszub i ruchem kaszubsko-pomorskim, czując się także wykonawcą testamentu ks. Mestwina.

Żonaty z Jadwigą Marmułowicz (1921), miał zmarłą już córkę Kazimierę (ur. 1922, zam. Depka) i syna Henryka (ur. 1924), który w latach siedemdziesiątych zamieszkał w Hamburgu. Wnuczka >A. Szpręgi Pani Gabriela Wierzbicka mieszka w Gdańsku.

Szpręga zmarł 13 V 1949 w Malborku, gdzie został pochowany.

http://www.malachin.edu.pl/AS_patron/biografia.html

Co sprawiło, że Augustyn Szpręga z Czerska dość nieoczekiwanie przeniósł się do Tczewa? :scratch
BYĆ MOŻE spore niejasności podczas wyborów opisywane w tej notatce prasowej:
zxcvbnm.jpg
W bonusie w tym samym fragmencie gazety - tczewskie sądowo - żebracze "oczko" ;)
Za ten post autor be-good otrzymał podziękowanie:
mirza3 (11 lis 2016, o 15:51)
Ocena: 12.5%

Elżbieta
Przybysz
Przybysz
Reakcje:
Posty: 4
Rejestracja: 29 wrz 2016, o 11:02
Podziękował;: 0
Otrzymał podziękowań: 7 razy
Kontakt:

Re: Burmistrzowie i radni miejscy Tczewa

#16

Post autor: Elżbieta »

mzk pisze:Czy można "zgubić" burmistrza? Jak się okazło, istnieje taka możlwość. Najnowsze badania wskazały, że nasza lista włodarzy miasta Tczewa może być niepełna. Jeżeli to się potwierdzi, mamy nowego, pierwszgo polskiego powojennego (1945 r.) burmistrza Tczewa. O tym opowiemy w 71. rocznicę wkroczenia Sowietów do Tczewa, gdzie podzielimy sobie marzec (i tylko marzec) 1945 r. na czynniki pierwsze. Szczegoły wkrótce.

Czy można uchylić rąbka tajemnicy i podać jego nazwisko -

mzk
Budnik
Budnik
Reakcje:
Posty: 389
Rejestracja: 21 lut 2011, o 15:14
Lokalizacja: Tczew
Podziękował;: 0
Otrzymał podziękowań: 76 razy
Kontakt:

Re: Burmistrzowie i radni miejscy Tczewa

#17

Post autor: mzk »

Oczywiście. Przepraszam, że musiała Pani tak długo czekać, ale dawno się nie logowałem na portal. Nazwisko tegoż domniemanego burmistrza to Wojciech Dudkiewicz.

pozdrawiam,
Awatar użytkownika

Jadzia
Moderator
Moderator
Pisarz Miejski
Pisarz Miejski
Reakcje:
Posty: 4184
Rejestracja: 30 sty 2011, o 20:23
Podziękował;: 300 razy
Otrzymał podziękowań: 290 razy
Płeć:
Kontakt:

Re: Burmistrzowie i radni miejscy Tczewa

#18

Post autor: Jadzia »

Dziesiąta rocznica wyboru Wojczyńskiego na stanowisko burmistrza naszego miasta:
"Gazeta Bydgoska", 17.07.1932 r.
"Gazeta Bydgoska", 17.07.1932 r.
Gratis dokumenty, które zostały wystawione na pana Wojczyńskiego:
PRIV
PRIV
PRIV
PRIV
Możliwe, że ostatni załącznik ma jakiś związek z domem przy ul. Bałdowskiej:
viewtopic.php?f=95&t=2533

nadbrzeże3a
Przybysz
Przybysz
Reakcje:
Posty: 18
Rejestracja: 11 paź 2015, o 07:20
Podziękował;: 13 razy
Otrzymał podziękowań: 24 razy
Kontakt:

Re: Burmistrzowie i radni miejscy Tczewa

#19

Post autor: nadbrzeże3a »

Żona burmistrza Müllera (Möller w dokumentach kościelnych przez ö pisany) Elżbieta z d. Holst wyszła już w 1667 roku ponownie za mąż za Jana Pfeffer.

W księdze metrykalnej Tczewa znalazłam wpis z 21 stycznia 1716 roku Jan Jerzy Thiel pojął za małżonkę Dorotę Boy, córkę Michała Boy burmistrza Tczewa.

1655 rok Jerzy (Georg) Neumann, radny (rajca) miejski Tczewa (żoną jego była Elżbieta wdowa po Achacym Gedau) + ca. 1660
1659 rok Jerzy Kluge, radny miejski Tczewa
1661, 1664 rok Jakub Schweer, radny miejski Tczewa
1670 rok Jan Pich, radny miejski Tczewa - mąż mojej prapra...ciotki Elżbiety Thiel
1672 rok Fryderyk Schaube, radny miejski Tczewa - mąż mojej pra pra...babci Krystyny
1716,1736 rok Jan Jerzy Thiel, radny miejski Tczewa, żoną jego była Dorota Boy, córka burmistrza Michała Boy
1749 rok Samuel Tamnis, radny miejski Tczewa, żoną była Regina Thiel, córka Jana Jerzego Thiel (moi przodkowie)
Ostatnio zmieniony 12 mar 2019, o 16:48 przez Jadzia, łącznie zmieniany 1 raz.
Awatar użytkownika

LukaszB
Burmistrz
Burmistrz
Reakcje:
Posty: 7995
Rejestracja: 21 sty 2011, o 17:54
Lokalizacja: Tczew
Podziękował;: 683 razy
Otrzymał podziękowań: 562 razy
Płeć:
Kontakt:

Re: Burmistrzowie i radni miejscy Tczewa

#20

Post autor: LukaszB »

Na stronie wrotatczewa.pl jest zamieszczony spis przed i powojennych burmistrz miasta:
Burmistrzowie tczewscy – okres międzywojenny:

Władysław Orcholski (1920 -1922)
dr Stanisław Gąsowski – burmistrz komisaryczny (1922)
Stefan Wojczyński (1922 – 1935) / w 1935 roku dekretem wojewody przeniesiony w stan spoczynku
Karol Hempel (1935 – 1936)
Wiktor Jagalski (1936 -1939)

Burmistrzowie tczewscy: 1945-1950:

Wojciech Dudkiewicz [bezpartyjny] (marzec 1945 r.)
Tadeusz Mężyk [PPR] (marzec – kwiecień 1945 r.)
Marian Wojak [PPR] (kwiecień – sierpień 1945 r.)
Jan Milewski [PPR] (sierpień 1945 r. – grudzień 1946 r.)
o. Wiktor Januszewski [PPS] (grudzień 1946 r.)
Dionizy Cichocki [PPR/PZPR] (grudzień 1946 – wrzesień 1949 r.)
Józef Kulwicki [PZPR] (wrzesień 1949 – maj 1950 r.) – ostatni burmistrz Tczewa
"Nasze czyny mogą jednakowoż przetrwać długo, o ile otrzymają potwierdzenie poprzez słowa świadków lub uratują pamięć dzięki spisaniu" Sambor II
ODPOWIEDZ