Niedaleko od miejscowości Kiezmark, w kierunku północnym można trafić na kilka ciekawych miejsc i ważnych z punktu widzenia zmian, jakie zaszły na Żuławach na przełomie XIX i XX w.:
- Gdańska Głowa - dziś śluza komorowa oddzielająca jeden z dawnych odpływów Wisły - Szkarpawę - kiedyś znajdowała się tu twierdza, podobna do tej w Wisłoujściu, jednak do dziś nic się z niej nie zachowało - została rozebrana po potopie szwedzkim, kiedy okazało się że wycofujący Szwedzi bardzo skutecznie mogli się w niej bronić, za to nie spełniła swojej funkcji kiedy to agresor najechał Polskę (dawno czytałem o tym, więc jeśli są nieścisłości, proszę mnie poprawić),
- Przegalina - zespół śluz: nowa - obecnie eksploatowana i stara - zasypana, port zimowy, gdzie znajdowała się baza dla lodołamaczy, gdzie każdej zimy czekały w pogotowiu na usuwanie wiosną lub zimą lodowych zatorów na Wiśle (obecnie stoją zacumowane w kanale śluzowym od strony Wisły); wracając do Przegaliny - śluza oddziela naturalny odpływ Wisły, obecnie zwany Martwą Wisłą,
- przekop Wisły pomiędzy miejscowościami Świbno i Mikoszewo, gdzie znajduje się obecnie przeprawa promowa, przed wojną, w czasie wojny i być może bezpośrednio po wojnie (tego nie jestem pewien), funkcjonował tam również prom kolejowy, przewożący pociągi Żuławskiej Kolei Dojazdowej na trasie z Gdańska na Żuławy i odwrotnie.
Wracając do samego Kiezmarku, poniżej kilka zdjęć (zdjęcia zostały zrobione w 28 marca 2010 roku, np. elewacja kościoła obecnie wpada w róż lub tzw. "łososiowy"):
Wjazd na podwórze, gdzie znajduje się dawny dom żuławski, brama wjazdowa i zabytkowy budynek:
Zaraz po przeciwnej stronie ulicy znajduje się kościół z cmentarzem:
herb Gdańska nad wejściem:
zegar słoneczny na południowej ścianie wieży:
Wspomniana wyżej strażnica wałowa, w budynkach znajdujących się dalej znajdowała się karczma (Kiedyś strażnice wałowe rozmieszczone na wałach przeciwpowodziowych spełniały ważną funkcję w ochronie przeciwpowodziowej Żuław. Jadąc doliną Wisły można zaobserwować co kilka kilometrów budynek na wale - kilka lat temu uległa spaleniu strażnica Wałowa w pobliżu mostu Knybawskiego:
niestety nie udało mi się odszukać starego zdjęcia tej strażnicy, na które wielokrotnie trafiałem wcześniej - prócz dachu i mniejszych drzew przed budynkiem, trudno dostrzec jakieś większe zmiany:
trochę zgaduję - znak wielkiej wody?
widok na międzywale w kierunku południowo-wschodnim:
i w drugą stronę (w planach jest dobudowanie drugiego mostu, nie wiem czy bliźniaczego, ponieważ cała droga DK 7 zostanie przebudowana na S 7):
