Kozen - osiedle Zatorze

Regulamin forum
1. Treści i załączniki umieszczane w postach mogą być użyte w działalności Dawnego Tczewa przy zachowaniu dbałości o dane wrażliwe.
Awatar użytkownika

LukaszB
Burmistrz
Burmistrz
Reakcje:
Posty: 7995
Rejestracja: 21 sty 2011, o 17:54
Lokalizacja: Tczew
Podziękował;: 683 razy
Otrzymał podziękowań: 562 razy
Płeć:
Kontakt:

Re: Kozen - osiedle Zatorze

#21

Post autor: LukaszB »

W 2016 roku w ramach projektu „Gminny Program Rewitalizacji miasta Tczewa” realizowanego przy współfinansowaniu środków Unii Europejskiej w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2014 – 2020 zlecono wykonanie studium historyczno – urbanistycznego na Zatorzu. Dokument palce lizać :ok http://www.rewitalizacja.tczew.pl/studi ... a-zatorzu/
"Nasze czyny mogą jednakowoż przetrwać długo, o ile otrzymają potwierdzenie poprzez słowa świadków lub uratują pamięć dzięki spisaniu" Sambor II
Awatar użytkownika

Jadzia
Moderator
Moderator
Pisarz Miejski
Pisarz Miejski
Reakcje:
Posty: 4184
Rejestracja: 30 sty 2011, o 20:23
Podziękował;: 300 razy
Otrzymał podziękowań: 290 razy
Płeć:
Kontakt:

Re: Kozen - osiedle Zatorze

#22

Post autor: Jadzia »

LukaszB pisze: 1 cze 2017, o 13:38 W 2016 roku w ramach projektu „Gminny Program Rewitalizacji miasta Tczewa” realizowanego przy współfinansowaniu środków Unii Europejskiej w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2014 – 2020 zlecono wykonanie studium historyczno – urbanistycznego na Zatorzu. Dokument palce lizać :ok http://www.rewitalizacja.tczew.pl/studi ... a-zatorzu/


Dobre źródło :ok

Skupmy się na Kolejowej 1 ;)
Akta Nadzoru Budowlanego
Akta Nadzoru Budowlanego
Ewidencja Dóbr Kultury
Ewidencja Dóbr Kultury
Korzystając ze wspomnianego źródła:
Studium historyczno-urbanistyczne osiedla Zatorze w Tczewie
Studium historyczno-urbanistyczne osiedla Zatorze w Tczewie
Studium historyczno-urbanistyczne osiedla Zatorze w Tczewie 2 str.
Studium historyczno-urbanistyczne osiedla Zatorze w Tczewie 2 str.
Studium historyczno-urbanistyczne osiedla Zatorze w Tczewie, 1982 r.
Studium historyczno-urbanistyczne osiedla Zatorze w Tczewie, 1982 r.
Post wrzuciłam zainspirowana pocztówką z Ebay :hyhy Aż nie chce się wierzyć, że ta kamienica tak się zmieniła...
Ebay
Ebay
Ebay
Ebay
Za ten post autor Jadzia otrzymał podziękowania (total 2):
be-good (17 sie 2017, o 09:33) • Niesia (27 sie 2017, o 18:49)
Ocena: 25%
Awatar użytkownika

LukaszB
Burmistrz
Burmistrz
Reakcje:
Posty: 7995
Rejestracja: 21 sty 2011, o 17:54
Lokalizacja: Tczew
Podziękował;: 683 razy
Otrzymał podziękowań: 562 razy
Płeć:
Kontakt:

Re: Kozen - osiedle Zatorze

#23

Post autor: LukaszB »

Studium historyczno - urbanistyczne osiedla Zatorze w Tczewie ma takie rodzynki
Załączniki
Fot. Tczew. Widok z ulicy Wierzbowej przez teren parowu, dzisiejszego stadionu, w głębi zabudowania<br />przy ulicy Elżbiety. Studium historyczno – urbanistyczne miasta Tczew. PP PKZ Toruń, 1980 r., t IV.
Fot. Tczew. Widok z ulicy Wierzbowej przez teren parowu, dzisiejszego stadionu, w głębi zabudowania
przy ulicy Elżbiety. Studium historyczno – urbanistyczne miasta Tczew. PP PKZ Toruń, 1980 r., t IV.
Fot. Tczew. Osiedle Zatorze. Kanał Młyński, po lewej domy wybudowane w pierwszej połowie lat 40.<br />XX w. Dzisiejsza ulica Elżbiety. Studium historyczno – urbanistyczne miasta Tczew. PP PKZ Toruń, 1980 r., t IV.
Fot. Tczew. Osiedle Zatorze. Kanał Młyński, po lewej domy wybudowane w pierwszej połowie lat 40.
XX w. Dzisiejsza ulica Elżbiety. Studium historyczno – urbanistyczne miasta Tczew. PP PKZ Toruń, 1980 r., t IV.
Fot. Tczew. Osiedle Zatorze, ulica Łąkowa. Widok z mostu, na pierwszym planie miejsce po dawnym<br />Szańcu Młyńskim. Studium historyczno – urbanistyczne miasta Tczew. PP PKZ Toruń, 1980 r., t IV.
Fot. Tczew. Osiedle Zatorze, ulica Łąkowa. Widok z mostu, na pierwszym planie miejsce po dawnym
Szańcu Młyńskim. Studium historyczno – urbanistyczne miasta Tczew. PP PKZ Toruń, 1980 r., t IV.
Fot. Tczew. Osiedle Zatorze, ulica Łąkowa, po prawej słup ogłoszeniowy z 1910 r. Studium historyczno – urbanistyczne miasta Tczew. PP PKZ Toruń, 1980 r., t IV.
Fot. Tczew. Osiedle Zatorze, ulica Łąkowa, po prawej słup ogłoszeniowy z 1910 r. Studium historyczno – urbanistyczne miasta Tczew. PP PKZ Toruń, 1980 r., t IV.
Fot. Tczew. Osiedle Zatorze, ul. Za Dworcem i Łąkowa. Pozostałości skweru założonego w drugiej<br />połowie lat 30. XX w. w ramach upiększania miasta. Studium historyczno – urbanistyczne miasta Tczew. PP PKZ Toruń, 1980 r., t IV.
Fot. Tczew. Osiedle Zatorze, ul. Za Dworcem i Łąkowa. Pozostałości skweru założonego w drugiej
połowie lat 30. XX w. w ramach upiększania miasta. Studium historyczno – urbanistyczne miasta Tczew. PP PKZ Toruń, 1980 r., t IV.
Fot. Osiedle Zatorze, rejon ulic Krucza – Młyńska – Wilcza. Fotografia wykonana w 1982 roku. W<br />zbiorach archiwum NID w Gdańsku.
Fot. Osiedle Zatorze, rejon ulic Krucza – Młyńska – Wilcza. Fotografia wykonana w 1982 roku. W
zbiorach archiwum NID w Gdańsku.
Za ten post autor LukaszB otrzymał podziękowania (total 2):
Jadzia (26 wrz 2017, o 17:35) • Niesia (1 paź 2017, o 17:21)
Ocena: 25%
"Nasze czyny mogą jednakowoż przetrwać długo, o ile otrzymają potwierdzenie poprzez słowa świadków lub uratują pamięć dzięki spisaniu" Sambor II
Awatar użytkownika

Jadzia
Moderator
Moderator
Pisarz Miejski
Pisarz Miejski
Reakcje:
Posty: 4184
Rejestracja: 30 sty 2011, o 20:23
Podziękował;: 300 razy
Otrzymał podziękowań: 290 razy
Płeć:
Kontakt:

Re: Kozen - osiedle Zatorze

#24

Post autor: Jadzia »

Na naszym Fb otrzymaliśmy taką wiadomość:

Czy wiadomo coś na temat budynku przy ul. Kolejowej 3 podobno przed wojną była tam szkoła?

Chodzi o ten budynek:
Ewidencja Dóbr Kultury
Ewidencja Dóbr Kultury
Ktoś coś? :scratch
Awatar użytkownika

Autor Tematu
be-good
Koordynator
Koordynator
Pisarz Miejski
Pisarz Miejski
Reakcje:
Posty: 4761
Rejestracja: 2 lut 2011, o 20:15
Znajomość języków obcych: English, Deutsch, Pусский
Lokalizacja: Najpierw Czyżykowo, potem Bajkowe, obecnie Górki, za jakiś czas - Rokitki :( ...
Podziękował;: 191 razy
Otrzymał podziękowań: 145 razy
Płeć:
Kontakt:

Re: Kozen - osiedle Zatorze

#25

Post autor: be-good »

Prześlicznej urody pocztówka, której nikt z nas jeszcze nie widział (z Ebay.de, cena na dziś - około 100 PLN-ów).
Widzimy tu ulice Wilczą, Półwiejską oraz budynek z Kolejowej 5 obecnie mieszczący sklep spożywczy:
s-l1600 (14).jpg
:pilot : https://www.google.com/maps/@54.097135, ... 312!8i6656
Za ten post autor be-good otrzymał podziękowania (total 2):
Jadzia (24 mar 2019, o 18:17) • mirza3 (26 mar 2019, o 21:52)
Ocena: 25%
Awatar użytkownika

LukaszB
Burmistrz
Burmistrz
Reakcje:
Posty: 7995
Rejestracja: 21 sty 2011, o 17:54
Lokalizacja: Tczew
Podziękował;: 683 razy
Otrzymał podziękowań: 562 razy
Płeć:
Kontakt:

Re: Kozen - osiedle Zatorze

#26

Post autor: LukaszB »

"Nasze czyny mogą jednakowoż przetrwać długo, o ile otrzymają potwierdzenie poprzez słowa świadków lub uratują pamięć dzięki spisaniu" Sambor II

ani tamta
Przybysz
Przybysz
Reakcje:
Posty: 5
Rejestracja: 25 lut 2019, o 08:53
Podziękował;: 3 razy
Otrzymał podziękowań: 4 razy
Kontakt:

Re: Kozen - osiedle Zatorze

#27

Post autor: ani tamta »

Mam pytanie w związku z opublikowaną przed rokiem pocztówką, na której jest widoczny m.in. budynek przy Kolejowej 5. Podpis na kartce głosi, że to Geschäftshaus Friedrich Wessollek (Kolonialwaren, Restauration)- czy to może imię i nazwisko pierwotnego właściciela tego przybytku z czasu przed nastaniem tam Bielawskich? Według "Studium historyczno-urbanistycznego na Zatorzu", przed rodziną Bielawskich, w 1907 roku (potwierdza to plan z 1908), dom należał jeszcze do kupca Priebe. Kiedy ten budynek tak diametralnie zmienił swoją bryłę? Na starym zdjęciu publikowanym tutaj jako zagadka (w roku 2012) wyglądał już inaczej, ale posiadał jeszcze pewne elementy ułatwiające identyfikację z widokiem z pocztówki. Kiedy to zdjęcie wykonano? Z góry dziękuję za ewentualne odpowiedzi.

Wałasz
Najemca
Najemca
Reakcje:
Posty: 271
Rejestracja: 15 lis 2012, o 08:51
Podziękował;: 249 razy
Otrzymał podziękowań: 322 razy
Kontakt:

Re: Kozen - osiedle Zatorze

#28

Post autor: Wałasz »

Bardzo prawdopodobne, że była to albo współwłasność, albo Wessollek wynajmował/dzierżawił od kupca Emila Priebe lokale dla swojego przedsiębiorstwa. Sam Priebe miał w Tczewie kilka nieruchomości, jedna z nich (ob. Plac Hallera 13) spłonęła w trakcie jednego z pożarów na rynku.

W każdym razie w aktach nadzoru miasta Tczewa z okresu zaboru pruskiego dla Kolejowej 5 (nr.inw. 300) widnieją dwie nazwiska: Priebe i Wessolek (por. plik A1_Magistrat Miasta Tczewa_Akta Nadzoru Budowlanego 1879-1950.xls: download/file.php?id=57463). Tak wogóle, to obecny budynek prawie nie przypomina tego z pocztówki.

Obrazek
Za ten post autor Wałasz otrzymał podziękowania (total 2):
LukaszB (16 kwie 2020, o 20:07) • ani tamta (16 kwie 2020, o 23:42)
Ocena: 25%

ani tamta
Przybysz
Przybysz
Reakcje:
Posty: 5
Rejestracja: 25 lut 2019, o 08:53
Podziękował;: 3 razy
Otrzymał podziękowań: 4 razy
Kontakt:

Re: Kozen - osiedle Zatorze

#29

Post autor: ani tamta »

Dziękuję za informacje! Bardzo interesuje mnie właśnie ta zmiana wyglądu budynku - czy można ustalić, kiedy doszło do przebudowy? Uwagę zwraca dodany wówczas i obecny tam do dziś ozdobny element architektoniczny na szczycie raczej prymitywnej dobudówki - identyczny można zobaczyć na zwieńczeniu ściany szczytowej domu przy Obrońców Westerplatte 2, na Placu Hallera 13 oraz Kościuszki 4 i Sambora 14 (tam w charakterze okienka). Czy to może jeden z symboli masońskich (paramasońskich)? Czy będący właścicielem (bądź współwłaścicielem) obiektu przy Kolejowej 5, a zarazem członkiem tczewskiej loży "Friedrich zum unauslöschlichen Gedächtnis" Emil Priebe może tłumaczyć obecność tego detalu w tak dziwnym miejscu?
Za ten post autor ani tamta otrzymał podziękowanie:
Wałasz (17 kwie 2020, o 11:32)
Ocena: 12.5%

Wałasz
Najemca
Najemca
Reakcje:
Posty: 271
Rejestracja: 15 lis 2012, o 08:51
Podziękował;: 249 razy
Otrzymał podziękowań: 322 razy
Kontakt:

Re: Kozen - osiedle Zatorze

#30

Post autor: Wałasz »

Aktualnie pewnie to nie jest możliwe, ale jak się skończy pandemia, proponuję w pierwszej kolejności skontaktować się z Archiwum Zakładowym Urzędu Miasta w Tczewie i poprosić o teczkę nr 300 z aktami budynku Kolejowa 5. To właśnie Pan insp. Leszek Bodio z UM jest autorem tego inwentarza akt, który podlinkowałem i opiekuje się zbiorami archiwalnymi zabytków. Nie jest tam zaznaczone, że zespół zawiera jakieś szkice - raczej zwykłe akta budowlane z lat 1899-1936, po części zapisane niemieckim pismem odręcznym, niełatwym do rozszyfrowania, a po części w języku polskim. Może na ich podstawie dokładniej udałoby się ustalić, w jakich latach kto był właścicielem obiektu i czy w czasach II RP występowano o zgodę na przebudowę. Przypuszczam jednak, że obecny wygląd kamienicy zawdzięczamy raczej radosnej twórczości PRL-owskiego budownictwa. Dlatego jeżeli nic nie będzie na ten temat w archiwum miejskim, proponuję udać się do Archiwum Zakładowego Starostwa Powiatowego w Tczewie (insp. L. Janicka) i zapytać, czy nie ma teczki przebudowy nieruchomości Kolejowa 5 z okresu PRL, względnie lat 90.

Emil Priebe pojawia się w spisach członków loży od rocznika 1893/94 do rocznika 1917/18. W mitgliederze na lata 1918/19 jest notka, że zmarł w poprzednim roku. Restaurator "Wesołek" nie występuje w spisach masonów, do których miałem dostęp. Być może był współwłaścicielem od początku albo przejął obiekt po zmarłym Priebe pod koniec I wojny światowej (do sprawdzenia w aktach budynku). Nie wiem, z jakiego roku jest ta pocztówka niemiecka. W każdym razie w czasach II RP nieruchomość należała do rodziny Bielawskich i dalej był tam sklep kolonialny i restauracja. Por. Księga adresowa Tczewa i Pelplina z 1925 (s. 56) oraz karta nr 229 Ewidencji Dóbr Kultury w Tczewie. Głębszy trop to matrykuły gruntowe budynku w zbiorach starostwa i akta gruntowe budynku znajdujące się w Archiwum Państwowym w Gdańsku o. Gdynia, ale to już bardziej skomplikowana sprawa. Ciekawe, że Emil Priebe występuje w tej książce adresowej z lat 20. jako właściciel składu napojów alkoholowych przy Kopernika 8, ale to prawdopodobnie jest syn o takim samym imieniu.

Co do motywów lożowych na budynku Kolejowa 5, to jest taka ewentualność oczywiście, gdyż symbolem graficznym loży był krzyż czteroramienny o takim właśnie kształcie, częściowo podobny do krzyża maltańskiego. Znajdujemy taki motyw na "pomasońskich domach" - np. inne budynki Emila Priebe czy wspomniana Westerplatte 2 (Bruno Allert) albo Kościuszki 4 (Eduard Duwensee), natomiast nie musi to oznaczać inspiracji wolnomularskiej, gdyż taki wzór posiadał również Order Królewskiej Korony, popularny u pruskiego zaborcy. Poniżej przykład odznaczenia z zasobów niemieckiej Wikipedii:

Obrazek

Zresztą właściciel budynku przy Sambora 14 - Żyd J. Lippfeld, kupiec drzewny i posiadacz tartaku na "świńskim rynku" (por. viewtopic.php?t=2224#p65050) - miał taki sam symbol na swojej rezydencji, a nie był członkiem loży, gdyż do tczewskiego wolnomularstwa w praktyce nie przyjmowano osób wyznania mojżeszowego, choć Wielka Loża "Royal York zur Freundschaft" od 1872 r. na to zezwalała.
Za ten post autor Wałasz otrzymał podziękowania (total 2):
ani tamta (17 kwie 2020, o 17:05) • LukaszB (12 lut 2021, o 19:55)
Ocena: 25%
ODPOWIEDZ